Instrukcja Nebulizacji
Pacjenci
U dzieci poniżej 4. r.ż. należy stosować maskę twarzową, która powinna szczelnie przylegać do twarzy.
U dzieci ≥ 4. r.ż. i dorosłych lepszym rozwiązaniem jest używanie ustnika.
Sprzęt i lek
1. Nebulizator jest urządzeniem medycznym wytwarzającym z leku w płynie aerozol leczniczy za pomocą sprężonego powietrza, drgającej siateczki z bardzo małymi otworami lub ultradźwięków.
2. Nebulizator pneumatyczny składa się z: komory nebulizacyjnej, kompresora, przewodu łączącego komorę nebulizacyjną z kompresorem oraz ustnika/maseczki. W komorze nebulizacyjnej znajduje się głowica nebulizacyjna, w której płyn jest przekształcany w aerozol. Lek wlewa się do komory nebulizacyjnej.
3. W komorze zawsze po zakończeniu nebulizacji pozostaje część płynu. Wynosi ona od 0,1 do 2,0 ml. Ta objętość powinna być wypełniana lekiem, a nie rozcieńczalnikiem. Im mniejsza objętość zalegająca, tym lepszy nebulizator.
4. Nebulizator siateczkowy składa się z komory nebulizacyjnej, korpusu urządzenia ze źródłem zasilania i ustnika/maseczki. Jest znacznie mniejszy, poręczniejszy i cichszy od inhalatora pneumatycznego.
5. Do nebulizacji nadają się jedynie leki do tego przeznaczone.
6. Nebulizator powinien tworzyć aerozol dostosowany do choroby pacjenta i użytego leku, a w przypadku dzieci także do wieku.
7. Nebulizatory mogą produkować aerozol ciągle, niezależnie od oddychania chorego oraz jedynie w czasie wdechu.
8. W zapaleniu krtani optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie nebulizatora produkującego aerozol zawierający głównie cząstki o średnicy ok. 10 μm. U chorych z zapaleniem oskrzeli lub oskrzelików optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie nebulizatora tworzącego aerozol zawierający > 50% cząstek o średnicy < 5 μm.
9. Lek powinien mieć temperaturę pokojową i zostać otwarty tuż przed użyciem.
10. Należy używać jedynie maseczki lub ustnika z zaworkiem, który zamyka się podczas wdechu i otwiera podczas wydechu. Maseczka z otworami nie nadaje się do nebulizacji.
Pacjenci
1. Chory powinien usiąść w wygodnej dla siebie pozycji z głową lekko odchyloną do tyłu. Powinien oddychać spokojnie i równo oraz nie rozmawiać.
2. Nie należy prowadzić nebulizacji u dziecka podczas płaczu.
3. Nebulizacja podczas snu jest także mało efektywna.
Sprzęt i lek
1. Należy trzymać nebulizator w pozycji pionowej.
2. Trzeba zakończyć nebulizację, gdy cały płyn z nebulizatora zostanie zainhalowany. Wtedy w inhalatorze pneumatycznym pojawi się odgłos „pryskania” lub „charczenia”, a w siateczkowym – sygnał wzrokowy lub dźwiękowy.
Pacjenci
- Po nebulizacji glikokortykosteroidu należy:
a. wypłukać jamę ustną wodą,
b. umyć skórę twarzy,
c. po nebulizacji leku mukolitycznego trzeba wykonać drenaż oskrzeli lub zastosować w tym celu specjalne urządzenie pomocnicze.
Sprzęt i lek
1. Po każdej nebulizacji należy przepłukać nebulizator wodą przegotowaną lub destylowaną. Nie wolno pozostawiać płynu w nebulizatorze.
2. Nie wolno dotykać niczego wewnątrz komory inhalacyjnej inhalatora siateczkowego.
3. Należy rozłożyć nebulizator pneumatyczny i umyć wszystkie plastikowe części w ciepłej wodzie lub postępować zgodnie z zaleceniem producenta.
4. Co dwa tygodnie oraz po każdej infekcji układu oddechowego należy przeprowadzić dezynfekcję chemiczną nebulizatora zgodnie z zaleceniem producenta.
opracowane przez prof. dr. hab. n. med. Andrzeja Emeryka