Choroby XXI wieku – choroby układu oddechowego

Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP) uznawana jest za jedną z przypadłości XXI wieku. Pomimo rosnącej liczby zachorowań oraz czwartego miejsca pod względem liczby zgonów na świecie, jedynie co czwarty Polak zdaje sobie sprawę z istnienia POChP i towarzyszących jej konsekwencji zdrowotnych.

Jako choroba układu oddechowego, POChP powoduje ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe – związany z nazwą choroby termin „obturacja” oznacza ich zwężenie. To szczególnie niebezpieczne z uwagi na fakt, iż w początkowym stadium rozwoju choroba może w ogóle nie dawać objawów. Gdy zaczniemy odczuwać niepokojące dolegliwości, nasze drogi oddechowe mogą być już w bardzo złym stanie.

Początkowe symptomy świadczące o tym, że padliśmy ofiarą POChP mogą się wydać dość niewinne – problemy z wysiłkiem fizycznym czy poranny kaszel – nie powinno się jednak ich
bagatelizować. Osoby chore na POChP zmagają się z utrudniającymi codzienne funkcjonowanie dusznościami, odczuwają ucisk w klatce piersiowej oraz mogą doświadczyć świszczącego oddechu. W bardziej zaawansowanym stadium chory męczy się już nawet podczas spoczynku. Zagrożenie ze strony POChP jest bardzo duże – u niektórych osób w miarę postępu choroby następuje całkowite wykluczenie z normalnego życia, odczuwanie ciągłej duszności, a w skrajnych przypadkach – może spowodować przedwczesny zgon.

Ze względu na objawy, POChP bywa też mylona z astmą. Dane dotyczące zachorowalności na tę chorobę są bardzo niepokojące – cierpi na nią około 2 miliony Polaków, przy czym aż 80 % z nich o tym nie wie. W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się osoby palące papierosy – szacuje się, że około 20-30% spośród nich to osoby z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc.

Do niedawna choroba ta dotykała w głównej mierze mężczyzn, z uwagi jednak na zmieniające się uwarunkowania kulturowe i rosnącą liczbę palących kobiet, proporcje te ulegają zmianie. Kwestia zachorowań jest jednak bardziej złożona, ponieważ aż 15 do 20% chorych nigdy nie paliło. Co więc sprawia, że możemy zachorować? Zanieczyszczone powietrze, mniejsza w stosunku do normy pojemność płuc, narażenie na występowanie pyłów organicznych i nieorganicznych oraz substancji chemicznych – to tylko niektóre z czynników sprzyjające rozwojowi jednostki chorobowej.

Jak wobec tego można ustalić, czy POChP nas dotyczy? Diagnoza tej choroby może zostać postawiona na podstawie wywiadu środowiskowego oraz przede wszystkim – w oparciu o wyniki badania spirometrycznego. Osoby, u których zostanie potwierdzone występowanie tego schorzenia muszą zastosować się do kilku bardzo ważnych zasad. Podstawowym warunkiem mogącym opóźnić dalszy rozwój choroby jest zaprzestanie palenia, nawet biernego! Zalecany jest także wysiłek fizyczny – rodzaj i stopień trudności ćwiczeń powinien być dostosowany do stanu chorego. Niestety, pomimo przyjmowanych leków, POChP jest schorzeniem nieuleczalnym, prowadzącym do niewydolności oddechowej, a w końcowym etapie nawet do śmierci.